Samorządowe Kolegium Odwoławcze
w Białej Podlaskiej
za pośrednictwem
Burmistrza Miasta Terespol
ODWOŁANIE
Na podstawie art. 127 § 1 ustawy Kodeks Postępowania Administracyjnego (dalej k.p.a.) składam odwołanie od decyzji Burmistrza Miasta Terespol z dnia 13 grudnia 2023 r. nr GP.6831.17.2023.ALU i wnoszę na podst. art 138 § 1 pkt 2) o uchyleni zaskarżonej decyzji w części dot. podziału działki 2427/17 oraz przeznaczenia wydzielonych z tej działki terenów pod komunikację i orzeczenie w tym zakresie co do istoty sprawy.
Zarzucam organowi rażące naruszenie nw. przepisów prawa materialnego.
Art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 344),
poprzez nie uwzględnienie przeznaczenia pod drogi publiczne wydzielonych z działki 2427/17 terenów komunikacyjnych.
Uchwały nr XXXVIII/215/10 Rady Miasta Terespol z dnia 29 lipca 2010 r.,
poprzez błędną interpretację zmian do miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Miasta Terespol polegającą na przyjęciu, iż tereny komunikacji na działce 2427/17 mają przeznaczenie dróg wewnętrznych.
Rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 164, poz. 1588), a co za tym idzie również art. 16 ust. 2 ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. Nr 80, poz. 717),
poprzez uznanie, że przepisy te nie obowiązują Rady Miasta Terespol i mogą być dowolnie stosowane.
Art. 15 ust. 2 pkt 10 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz art. 6 pkt 1 ww. ustawy o gospodarce nieruchomościami,
poprzez uznanie, iż dopuszczalne jest planowanie przez radę gminy dróg wewnętrznych na gruntach prywatnych bez zgody właściciela, oraz wykorzystywanie tak powstałych dróg wewnętrznych do realizacji celów publicznych przez gminę.
Art. 17 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym,
poprzez uznanie, iż kolejne etapy uzgadniania zmian w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Miasta Terespol odbywały się z naruszeniem wymaganego oznaczenia terenów przeznaczonych pod komunikację a w szczególności pkt 13) to jest, przeprowadzenia konsultacji społecznych w sposób wprowadzający w błąd interesariuszy.
Art. 7 i 18 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. z dnia 4 listopada 2022 r. Dz.U. z 2023 r. poz. 40),
poprzez przyjęcie, iż rada gminy dysponuje kompetencją do planowania dróg wewnętrznych na nieruchomościach stanowiących własność prywatną, bez zgody ich właścicieli.
Zarzucam organowi również rażące naruszenie nw. przepisów prawa procesowego.
Art. 6 k.p.a.,
poprzez naruszenie zasady praworządności i prowadzenie postępowania w sposób naruszający przepisy prawa.
Art. 7 k.p.a.,
poprzez naruszenie zasady prawdy obiektywnej i nie podejmowanie czynności niezbędnych do dokładnego wyjaśnienia stanu faktycznego.
Art. 7a k.p.a.,
poprzez naruszenie zasady rozstrzygania wątpliwości interpretacyjnych i nie rozstrzygnięcia wątpliwości na korzyść strony.
Art. 8 k.p.a.,
poprzez naruszenie zasada pogłębiania zaufania do władzy publicznej, co przejawiało się w prowadzeniu postępowania z naruszeniem terminów procesowych, prowadzenia w jego trakcie czynności nie mających żadnego znaczenia dla sprawy oraz lakonicznym uzasadnieniu decyzji w sposób podkreślający stronność i arbitralność w traktowania strony.
Art. 9 k.p.a.
poprzez naruszenie zasada udzielania informacji, co przejawiało się w braku wyjaśnienia w uzasadnieniu decyzji podstaw rozstrzygnięcia oraz wątpliwości i argumentów strony.
Art. 12 k.p.a.
poprzez naruszenie zasady szybkości i prostoty postępowania a w szczególności przedłużenia postępowania bez istotnej przyczyny oraz żądania od strony informacji nieistotnych lub będących w posiadaniu organu.
UZASADNIENIE
I. Przebieg postępowania.
W dniu 26 października 2023 r. zarząd Spółki dla Zagospodarowania Wspólnoty Gruntowej Osiedla “Błotków” w Terespolu wystąpił do Burmistrza Miasta Terespol z wnioskiem o zatwierdzenie projektu podziału nieruchomości wymienionych we wniosku (2427/17 i 2370/3), w tym stwierdzenie o przeznaczeniu 4 nowych działek o numerach 2427/24, 2427/57, 2427/111, 2427/112 pod drogi publiczne (dalej: 4 działki pod drogi publiczne). Przeznaczenie to wynikało z uchwały nr XXXVIII/215/10 Rady Miasta Terespol z dnia 29 lipca 2010 r. (dalej: uchwała nr XXXVIII/215/10) wprowadzającej zmiany w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego Miasta Terespol (dalej: m.p.z.p.). Powyższy wniosek był konsekwencją postanowień Burmistrza Miasta Terespol nr GP.6831.10.2023.ALU i GP.6831.11.2023.ALU ws. wstępnego zatwierdzenia podziału tych działek jako zgodnych z m.p.z.p. oraz zatwierdzenia protokołu granic nieruchomości przez Starostę Bialskiego.
W dniu 6 listopada 2023 r. (po 10 dniach od złożenia wniosku) Burmistrz Miasta Terespol wystosował zapytanie o wyjaśnienie zwrotu ”przeznaczenia 4 działek pod drogi publiczne”. Na co uzyskał natychmiastową odpowiedź pisemną.
W trakcie postępowania odbyły się również: spotkanie przewodniczącego zarządu spółki z Burmistrzem Miasta Terespol i sekretarzem miasta oraz dwa spotkania przewodniczącego zarządu spółki, skarbnika spółki z Burmistrzem Miasta Terespol, sekretarzem miasta i prawnikiem zatrudnionym przez miasto. Spotkania, z punktu widzenia zarządu spółki, miały na celu dokonanie uzgodnienia, o którym mowa w art. 98 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2023 r. poz. 344), (dalej u.g.n.). Zarząd spółki liczył na szybkie załatwienie sprawy i w zamian za zrzeczenie się odszkodowania należnego za wywłaszczenie działek pod drogi publiczne, późniejszego odstąpienia gminy od opłaty adiacenckiej. Wszystkie rozmowy zakończyły się brakiem porozumienia, gdyż burmistrz akceptował wyłącznie przekazanie gruntów pod drogi w formie darowizny.
W dniu 30 listopada 2023 r. (po 34 dniach od złożenia wniosku) zarząd spółki otrzymał zawiadomienie o przedłużeniu terminu postępowania- bez podania daty jego zakończenia. Tego samego dnia wezwano zarząd spółki również do wskazania rzeczywiście istniejącej drogi publicznej, do której mają mieć dostęp dzielone działki. Wezwanie było typową iluzoryczną czynnością gdyż wszystkie informacje o połączeniu z istniejącymi drogami publicznymi były zawarte w § 7 ust. 4 pkt 3, lit. c) uchwały nr XXXVIII/215/10 oraz m.p.z.p. Wcześniejsze pismo jak i wezwanie były pozbawione celowości i dotyczyły wiedzy, którą organ posiadał z urzędu. Zdaniem zarządu spółki, pozorne działania organu miały na celu jedynie przedłużenie postępowania i wymuszenie odstąpienia od wnioskowanego trybu tak aby gmina mogła uchylić się od ewentualnego odszkodowania.
Wobec powyższego w dniu 30 listopada 2023 r. podst. art. 37 § 1 pkt 2) ustawy k.p.a. zarząd spółki wystosował za pośrednictwem organu, ponaglenie do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Białej Podlaskiej.
Pomimo, iż od złożenia wniosku o zatwierdzenie podziału nieruchomości nie było konieczności uzupełnienia jakichkolwiek dokumentów a w pozostałym zakresie organ dysponował pełną i jednoznaczną wiedzą, dopiero w dniu 13 grudnia 2023 r. (po 48 dniach) Burmistrz Miasta Terespol wydał decyzję, która tylko w zakresie podziału działki 2370/3 była w zgodna z wnioskiem zarządu spółki.
Dowody:
Wniosek spółki z dnia 26 października 2023 r.
Ponaglenie spółki z dnia 30 listopada 2023 r.
II. Zarzuty do treści decyzji organu oraz uzasadnienie prawne stanowiska skarżącego.
Skarżący złożył wniosek o zatwierdzenie podziału nieruchomości z uwzględnieniem przeznaczenia 4 działek pod drogi publiczne mając na względzie art. 98 ust. 1 u.g.n. Przeznaczenie tych działek pod drogi publiczne wynika jednoznacznie z m.p.z.p. Uchwała nr XXXVIII/215/10 wprowadziła zmiany do m.p.z.p. określając w § 4 podstawowe przeznaczenie działki nr 2427/17 na tereny zabudowy mieszkaniowej jednorodzinnej, usług niepublicznych nieuciążliwych i rzemiosła usługowego oraz tereny komunikacji drogowej. Tereny przeznaczone pod komunikację będące przedmiotem sporu oznaczono w uchwale XXXVIII/215/10 i m.p.z.p. symbolem KD-L a na załączniku graficznym kolorem białym. Dodatkowo w słowniku zawartym w § 3 ust. 2 pkt. 4), pojęcie drogi określono jako tożsame z ustawą z dnia 21 marca 1985 r o drogach publicznych (Dz.U. z 2004 r. Nr 204 poz 2086, z późn. zm) oraz rozp. Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 2 marca 1999 r. w sprawie warunków technicznych, jakim powinny odpowiadać drogi publiczne i ich usytuowanie (Dz.U.Nr 43. poz. 430 z późn. zm.). Zgodnie z ustawą o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym z dnia 27 marca 2003 r. (Dz.U. Nr 80, poz. 717) projekt planu należy sporządzić określonych wytycznych zawartych między innymi w rozporządzeniu Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego (Dz.U. Nr 164, poz. 1588). Rozporządzenie to obowiązywało w dniu uchwalenia zmiany do m.p.z.p. obejmującego między innymi obszar działki 2427/17. Wg § 9 tego rozporządzenia podstawowe barwne oznaczenia graficzne i literowe dotyczące przeznaczenia terenów, które należy stosować na projekcie rysunku m.p.z.p. określa załącznik nr 1 do rozporządzenia. W załączniku tym, w pozycji 6.1 wskazano oznaczenia dróg publicznych: literowe- “KD”, graficzne- “kolor biały”. Zgodnie z linią orzeczniczą reprezentowaną przez wyrok WSA w Poznaniu z dnia 7 sierpnia 2019 r. II SA/Po 482/19 cyt. “ Prawodawca odróżnia zarazem w pozycji 6 załącznika nr 1 do powołanego rozporządzenia tereny komunikacyjne stanowiące drogi publiczne oraz tereny komunikacyjne stanowiące drogi wewnętrzne.” Oznaczenia te są tożsame z oznaczeniami dróg położonych na działce nr 2427/17 to jest, KD-L i kolor biały. Rozwinięcie oznaczenia literowego do trzech liter poprzez dodanie litery “L” było dozwolone na podst. § 9 pkt 4. KD-L, po dodaniu rozwinięcia poprzez literę “L”, wciąż oznacza jednak drogi publiczne (patrz: I SA/Wa 2620/20, II SA/Kr 972/22, II SA/Gl 22/23).
Ponadto, warto zaznaczyć, że w § 7 ust. 8 i ust. 10 uchwały XXXVIII/215/10 tereny pod te drogi zostały opisane z wyszczególnieniem cech właściwych wyłącznie dla dróg publicznych np. szerokość jezdni, linię zabudowy, ilość i szerokość chodników. Potwierdza to wyrok WSA w Krakowie z dnia 5 listopada 2021 r. II SA/Kr 904/21 cyt. “Jeżeli zaś chodzi o wyznaczenie na działce skarżącej nieprzekraczalnej linii zabudowy to wskazać należy, że linia zabudowy jest integralną częścią drogi publicznej przypisaną do rodzaju drogi (autostrada, ekspresowa, krajowa, wojewódzka, powiatowa, gminna).”
Mając to na względzie oraz postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2004 r. V CK 164/04, cyt.: “W wypadkach, do których stosuje się art. 98 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (t.j. Dz.U. z 2000 r. Nr 46, poz. 543 ze zm.), nie jest dopuszczalne nabycie części nieruchomości przeznaczonej pod drogę poprzez czynność cywilnoprawną. Skutek przejęcia części nieruchomości przeznaczonej pod drogę z mocy prawa jest skutkiem niezależnym od woli gminy i woli wnioskodawcy podziału nieruchomości. Przejęcie nieruchomości przez gminę z mocy prawa na podstawie art. 98 ust. 1 ustawy o gospodarce nieruchomościami jest przymusową komunalizacją nieruchomości.”, skarżący złożył wniosek rozpatrzony przez organ negatywnie.
Odnosząc się do uzasadnienia decyzji warto na wstępie zwrócić uwagę, że organ wskazał niezgodnie z prawdą, iż wg stanowiska skarżącego wydzielone 4 działki pod drogi publiczne po podziale uzyskają status dróg publicznych. Skarżący nigdy tego nie twierdził i nie mógł twierdzić, gdyż zgodnie z prawem działka uzyskuje status drogi publicznej dopiero w drodze uchwały rady gminy, po zasięgnięciu opinii właściwego zarządu powiatu. Potwierdza to art. 7 ust. 2, w związku z art. 2 ust. 1 pkt 4) ustawy o drogach publicznych. Można przyjąć, iż błąd wynika z tzw. “skrótu myślowego”, ale w przypadku decyzji administracyjnej takie sformułowania nie są dopuszczalne i świadczą raczej o nieznajomości prawa.
W dalszej części lakonicznego uzasadnienia, organ wymienia, wg własnego uznania i bliżej nieokreślonych kryteriów, które tereny mają planowane przeznaczenie pod drogi publiczne. Ta część uzasadnienia sprawia wrażenie nie rozstrzygnięcia w sprawie indywidualnej, ale uzurpowanie sobie kompetencji do stanowienia prawa. Organ stworzył arbitralnie, z różnych uchwał rady miasta z lat 2002 - 2023, wykaz terenów których przeznaczenie pod drogi publiczne uznaje. Następnie uzasadnił, że skoro nie ma w tym wykazie terenów spornych to znaczy, że nie są one przeznaczone pod drogi publiczne. Organ postawił tezę, której nie udowodnił a następnie posłużył się nią do wyciągnięcia wniosku. Z podstawowych zasad logiki wiadomo, że wnioskowanie na podstawie niepewnych przesłanek jest również niepewne. Więc co ma to uzasadnienie dowodzić? Brak jest jakiegokolwiek kryterium, do którego skarżący mógłby się odnieść! Nie wiadomo co legło u podstawy rozstrzygnięcia i w jaki sposób organ wyinterpretował z uchwały XXXVIII/215/10, iż chodzi o tereny pod drogi wewnętrzne! Uzasadnienie, narusza więc nie tylko zasady wnioskowania, ale również praktycznie wszystkie zasady postępowania administracyjnego wymienione w k.p.a. Skarżący był wzywany do wyjaśnień na piśmie i przedstawił przeciwstawne argumenty. Organ w uzasadnieniu nie odniósł się do żadnego argumentu strony skarżącej, jakby je ignorował lub uznałą, że nie musi. Można zaryzykować twierdzenie, że decyzja nie posiada w ogóle uzasadnienia merytorycznego a jedynie rozwinięcie władczej woli organu.
Z ostrożności procesowej i uprzedzając odpowiedź organu, skarżący chciałby jednak odnieść się do pkt 2) uzasadnienia dotyczącego ww. uchwały XXXVIII/215/10 i prawdopodobnego wniosku organu, że tylko gdy w uchwale stwierdzono expresis verbis “publiczne” to można twierdzić o przeznaczeniu terenu pod drogi publiczne. Do pozostałych uchwał skarżący nie będzie się odnosić, gdyż nie są one podstawą niniejszego postępowania i nie można wymagać przeprowadzenia analizy wszystkich uchwał Rady Miasta Terespol i wnioskowania z okresu 21 lat. Ponadto uchwały wymienione w punktach 4 i 5 powstawały pod rządami nowego rozporządzenia Ministra Infrastruktury więc nawet wnioskowanie przez analogię nie powinno być stosowane. Nadmieniam, że obowiązujące dla uchwały XXXVIII/215/10 rozporządzenie Ministra Infrastruktury z dnia 26 sierpnia 2003 r. w sprawie wymaganego zakresu projektu miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego przestało obowiązywać 23 grudnia 2021 r.
Organ w punkcie 2) uzasadnienia wymienia § 7 ust. 5 pkt 1 lit a uchwały XXXVIII/215/10, gdzie w treści przepisu zawarto frazę “(ulice publiczne)”. Ma to prawdopodobnie świadczyć, iż tylko w tym zakresie planowano drogę publiczną. Takie twierdzenie jest całkowicie nietrafne i nie może się utrzymać nawet przy pobieżnej analizie.
Po pierwsze- § 7 ust. 5 pkt 1 lit a uchwały XXXVIII/215/10 dotyczy terenu Z26-KD-L a więc ulicy już fizycznie od wielu lat istniejącej a nie planowanej. Jest to ulica w kształcie ronda położona przed funkcjonującym od wielu lat dworcem kolejowym, której właścicielem była kolej. Użycie, w tym przypadku frazy “(ulice publiczne)” jest więc wyjątkowe chociażby z tego względu i mogło podkreślać stan faktyczny. Uchwała umożliwiła wywłaszczenie już istniejącej drogi.
Po drugie- nielogiczność takiego rozumowania łatwo obalić przytaczając § 7 ust. 7 i ust.12 . W ust. 7 wskazano teren komunikacji oznaczony symbolem Z19-KD-L, czyli ul. Sportową a w ust. 12 teren komunikacji oznaczony symbolem Z27-KD-L i wprost opisano, że chodzi o ul. Łąkową. Czyżby, zgodnie z wykładnią organu, ulice te nie są drogami publicznymi?
Po trzecie- nawet, gdyby tereny oznaczone na mapie jako KD-L, wcześniej lub w późniejszym czasie były przekazane miastu przez właściciela w formie darowizny, to nie może to być argumentem potwierdzającym, iż były to drogi wewnętrzne a jedynie, że organ złamał prawo. Potwierdza to cytowane wcześniej postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 24 listopada 2004 r. V CK 164/04 o tym, że nie jest dopuszczalne nabycie części nieruchomości przeznaczonej pod drogę poprzez czynność cywilnoprawną, jak również wyrok WSA w Lublinie z dnia 10 września 2020 r. II SA/Lu 5/20 cyt.: “Trafnie bowiem, w utrwalonym już orzecznictwie sądów administracyjnych, podkreśla się, że w przypadku dokonywania podziału nieruchomości na wniosek jej właściciela organ jest nie tylko uprawniony, ale wręcz zobowiązany do wydzielenia części działki pod drogę publiczną, jeżeli takie jest przeznaczenie nieruchomości w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego.”. Tezę tę potwierdził także NSA w wyroku z dnia 16 kwietnia 2021 r., I OSK 212/21.
Trudno zgodzić się z podejściem zaprezentowanym w uzasadnieniu decyzji, że o tym czy teren ma być przeznaczony pod drogę publiczną można dowiedzieć się dopiero z “wykazu burmistrza” lub z analizy uchwał na przestrzeni 21 lat. W jaki więc sposób interesariusze, w procesie uzgadniania zmian do m.p.z.p. na podst. art. 17 ww. ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym a w szczególności na podst. pkt 13) tego artykułu, czyli podczas przeprowadzania konsultacji społecznych, mogli odkodować przeznaczenie terenów pod drogi? Z uzasadnienia organu wynika, że mogą dowiedzieć się post factum na podstawie arbitralnej decyzji organu. Takie postępowanie jest niedopuszczalne w państwie prawa. Podmiot zainteresowany zmianami w m.p.z.p. ma prawo domniemywać, że o ile wyłożona do konsultacji społecznych zmiana m.p.z.p odpowiada jego interesom np. poprzez zagwarantowane wywłaszczenie i słuszne odszkodowanie za tereny pod drogi to może planować w tym zakresie odpowiednie inwestycje. Wyrok WSA w Krakowie z dnia 9 września 2022 r. II SA/Kr 705/22 jest w tym zakresie odpowiedni do zacytowania “Ograniczenia praw jednostki dokonywane w ramach administracyjnego władztwa planistycznego nie mogą być dorozumiane, czy interpretowane rozszerzająco. Ingerencja w prawo własności musi znajdować pełne i szczegółowe uzasadnienie w przepisach prawa i stanie faktycznym sprawy. Stanowisko to znajduje mocne oparcie w orzecznictwie Trybunału Konstytucyjnego, który w wyroku z dnia 7 lutego 2001 r., (sygn. akt K27/00, OTK 2001, nr 2, poz. 29)”. W obecnym przypadku prawo skarżącego (jednostki) reprezentowane jest poprzez prawo do słusznego odszkodowania oraz takiego planowania własnej inwestycji, która uwzględnia zrealizowanie przez miasto jednego z podstawowych celów gminy a więc dostępu mieszkańców do drogi publicznej.
Oczywiście, jak każde prawo, również prawo miejscowe podlega interpretacji. W świetle zaskarżonej decyzji rodzi się jednak pytanie, jak daleko burmistrz może ingerować interpretacyjnie w uchwałę rady miasta? W pierwszej kolejności należy przytoczyć zasadę “Clara non sunt interpretanda”. Zdaniem skarżącego w spornym przypadku nie ma miejsca na interpretację, gdyż przepisy prawa powszechnie obowiązującego definiują jasno i precyzyjnie pojęcie terenów pod drogi publiczne. Jeżeli jednak przyjąć, za organem, że burmistrz ma prawo interpretować prawo w dowolny sposób i arbitralnie decydować, że to co w uchwale oznaczone jest jako tereny pod drogi publiczne według niego jest terenem pod drogi wewnętrzne, to należy również odpowiedzieć na kolejne pytanie. Czy burmistrz może interpretować uchwałę w sposób podważający jej praworządność? Zdaniem strony skarżącej takie postępowanie jest niedopuszczalne i godzi w podstawowe zasady państwa prawa. U podstaw każdej interpretacji normy prawnej stoi zawsze założenie, że prawodawca jest racjonalny i praworządny. Wydaje się to nieprawdopodobne, ale w zaskarżonej decyzji Burmistrz Miasta Terespol pośrednio twierdzi, że uchwała XXXVIII/215/10 w rażący sposób naruszyła prawo i została uchwalona pomimo braku kompetencji rady miasta. Jak jednak inaczej rozumieć twierdzenie organu, że uchwała XXXVIII/215/10 zmieniająca m.p.z.p wyznaczyła drogi wewnętrzne na gruntach prywatnych bez zgody właściciela? Uchwała XXXVIII/215/10 wymaga podporządkowania się temu podziałowi przez właściciela, czego dowodem są postanowienia o opiniowaniu wstępnego projektu podziału nieruchomości GP.6831.10.2023.ALU i GP.6831.11.2023.ALU. O niedopuszczalności takiej uchwały wypowiadały się zarówno sądy wojewódzkie jak i NSA a także Europejski Trybunał Praw Człowieka. Oto wybrane cytaty z licznych wyroków, które w sposób niezwykle dobitny podkreślają, że twierdzenie organu jest nieuprawnione i musi być fałszywe. W przeciwnym razie uchwała XXXVIII/215/10 kwalifikuje się do eliminacji z porządku prawnego.
WSA w Krakowie z dnia 5 listopada 2021 r. II SA/Kr 904/21
“Przepisy prawa, w tym ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, nie zawierają podstawy do wyznaczania dróg wewnętrznych, ciągów pieszo-jezdnych, dojazdów itp. na działkach prywatnych.”
“… rada gminy nie dysponuje kompetencją do planowania (urządzania) dróg wewnętrznych na nieruchomościach stanowiących własność prywatną, bez zgody ich właścicieli. Stanowiłoby to nie tylko przekroczenie władztwa planistycznego poprzez naruszenie prawa własności…”
WSA w Krakowie z dnia 30 czerwca 2020 r. II SA/Kr 33/20
“Niedopuszczalne jest planowanie powstania, modernizacji, rozbudowy i budowy systemów komunikacji, o którym mowa w art. 15 ust. 2 pkt 10 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, na drogach prywatnych.”
NSA z dnia 5 listopada 2019 r. II OSK 3176/17
“Przepis ten nie dopuszczał wyznaczania dróg wewnętrznych, które stosownie do treści obowiązującej w dacie uchwalania planu miejscowego art. 8 ust. 1 w związku z art. 2 ustawy o drogach publicznych nie stanowiły drogi publicznej. Drogi wewnętrzne nie są urządzeniami pomocniczymi dróg publicznych. Tym samym należy stwierdzić, że trafnie Sąd pierwszej instancji stwierdził nieważność zaskarżonego planu miejscowego w zakresie jego § 2 ust. 2 lit. d i § 2 ust. 4 lit. s regulujących drogi wewnętrzne.”
“Trafnie uznał Sąd pierwszej instancji, że uwidoczniony na rysunku planu przebieg drogi wewnętrznej po działce nr (...) mógł być traktowany jako wiążący dla właścicielki tej działki. Przekroczenie w tym zakresie granic władztwa planistycznego należy upatrywać także i w tym, że to nie właściciele nieruchomości są zobowiązani do podziału swoich działek celem zapewnienia dostępu działek do dróg publicznych, ale taki obowiązek spoczywa na organach planistycznych gminy. Wraz bowiem z wydzieleniem terenu pod określone zainwestowanie, należy także ten teren skomunikować z drogami publicznymi.”
NSA z dnia 13 lutego 2013 r., sygn. akt II OSK 2518/12
"Przyjęcie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego rozwiązania polegającego na przeznaczeniu określonego terenu pod drogę wewnętrzną jakkolwiek oznacza, że teren ten nadal pozostaje własnością dotychczasowego właściciela, to jednak takie przeznaczenie skutkuje również tym, że na niniejszym obszarze będzie mogła być zrealizowania tylko droga wewnętrzna. Stanowi to więc niewątpliwie ograniczenie prawa własności".
Wyrok Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 6 listopada 2007 r. 22531/05
“Trybunał pragnie zauważyć, iż stwierdził naruszenie prawa skarżących do poszanowania przysługującej im własności (zob. punkt 58 powyżej). (...) Trybunał przyznaje skarżącym wspólnie 247 000 euro z tytułu poniesionych szkód materialnych, wraz z podatkiem, który może być pobrany.”
NSA z dnia 11 października 2016 r. II OSK 3314/14
“… władcze wyznaczenie na działkach prywatnych drogi wewnętrznej oznaczałoby próbę przerzucenia obowiązku gminy (…) zakwestionowane rozwiązanie planistyczne może w istocie prowadzić do usankcjonowania wadliwej praktyki - napiętnowanej m.in. przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 06 listopada 2007 r. (skarga nr 22531/05).”
NSA z dnia 18 maja 2023 r. II OSK 382/22
“... rozwiązanie planistyczne może w istocie prowadzić do usankcjonowania wadliwej praktyki - napiętnowanej m.in. przez Europejski Trybunał Praw Człowieka w wyroku z 6 listopada 2007 r. (skarga nr 22531/05).”
II. Uzasadnienie ze względu na stan faktyczny i warunki położenia spornych terenów.
Oprócz przytoczenia przepisów prawa jednoznacznie potwierdzających twierdzenie strony skarżącej warto również wykazać absurdalność decyzji organu w świetle warunków fizycznych i lokalizacji działki. Są to warunki, które zdaniem skarżącego, jednoznacznie potwierdzają, że decyzja odmowna oznacza próbę “przerzucenia obowiązku gminy - w tym także, dodajmy, w zakresie ponoszenia kosztów - zapewnienia obsługi komunikacyjnej dla nieruchomości przeznaczonych w planie miejscowym pod zabudowę, na prywatnych właścicieli tych nieruchomości lub nieruchomości sąsiednich.” (OSK 3314/14).
Wniosek dotyczy podziału działki nr 2427/17 o powierzchni 16,0286 ha na 85 działek przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową jednorodzinną, usługi niepubliczne oraz rzemiosło usługowe, oraz 4 działek przeznaczonych pod drogi publiczne.
Działki przeznaczone pod drogi publiczne posiadają łączną powierzchnię aż 2,8426 ha (wyliczono na podstawie sumy powierzchni 4 działek z dokumentacji geodezyjnej).
Łączna długość planowanych dróg na działce 2427/17 wynosi co najmniej 2 km 300 m a najdłuższe odcinki dróg mają ok. 0,5 km (wyliczenia własne na podstawie geoportalu).
Planowane drogi łączą istniejące drogi publiczne, to jest drogę techniczną położoną wzdłuż drogi krajowej nr 2 z ulicą Kodeńską.
Przy jednej z planowanych dróg ze zjazdem od ulicy Kodeńskiej (faktycznie użytkowana od dawna, jako droga gruntowa częściowo utwardzona) znajdują się działki zabudowane i i od wielu lat zamieszkałe. Pod tą drogą znajdują się również sieci wodociągowa i telekomunikacyjna.
Dostęp mieszkańców do dróg publicznych jest jednym z podstawowych celów publicznych gminy. Jednoznacznie potwierdza to wyrok NSA z dnia 5 listopada 2019 r. (II OSK 3176/17) cyt.: “… to nie właściciele nieruchomości są zobowiązani do podziału swoich działek celem zapewnienia dostępu działek do dróg publicznych, ale taki obowiązek spoczywa na organach planistycznych gminy. Wraz bowiem z wydzieleniem terenu pod określone zainwestowanie, należy także ten teren skomunikować z drogami publicznymi.” Twierdzenie organu, że rada miasta podjęła uchwałę wykluczającą ponad 16 ha z bezpośredniego dostępu do dróg publicznych i nakazuje wykonanie prywatnemu właścicielowi ponad 2 km dróg wewnętrznych o powierzchni 3 ha jest całkowitym niezrozumieniem tego celu publicznego i zadań własnych burmistrza. NSA w wyroku z 25 września 2019 r. (I OSK 2891/17) stwierdził, cyt.: “... drogi połączone z siecią dróg publicznych, a nieprzeznaczone do wyłącznego użytku mieszkańców zamkniętego osiedla, lecz ogólnodostępne, służące nieograniczonej liczbie potencjalnych użytkowników, należy zaliczyć do dróg publicznych.”. Zarówno lokalizacja działki, połączenia z siecią dróg publicznych, jej powierzchnia oraz podstawowe przeznaczenie takie jak usługi niepubliczne i rzemiosło jednoznacznie wskazują na konieczność zagwarantowania przez gminę publicznego charakteru spornych dróg. Należy zaznaczyć, iż zgodnie z m.p.z.p. na terenach tych mogą powstawać np. przedszkola, szkoły i przychodnie niepubliczne a także sklepy i zakłady usługowe. Dostęp do tych placówek jest zagwarantowany mieszkańcom poprzez cele publiczne gminy.
Takie, jedynie mogło być zamierzenie Rady Miasta Terespol wytyczającej tereny komunikacyjne na działce 2427/17 w uchwale XXXVIII/215/10. Nie sposób zgodzić się z decyzją organu, że wszystkie przytoczone wyżej argumenty mogły być przez nią ignorowane i wbrew prawu wytyczono drogi na prywatnej własności bez zgody jej właściciela mając na celu wykorzystanie ich do realizacji celów publicznych.
Dowody:
załącznik do operatu z zaznaczoną powierzchnią terenów, przeznaczonych pod drogi publiczne,
zrzut z mapy geoportal obrazujący umiejscowienie działki w przestrzeni miasta (wyk. własne).
Skarżący jednocześnie wnioskuje, o w miarę możliwości, szybkie rozstrzygnięcie w sprawie. Spółka od dawna planowała przetarg i sprzedaż wybranych działek. Jest bardzo wielu chętnych na zakup, którzy bez decyzji w tej sprawie nie mogą planować inwestycji. Każda zwłoka może oznaczać dla spółki straty finansowe. Zysk ze sprzedaży miał między innymi pomóc udziałowcom w regulowaniu wysokich rachunków za opał i energię elektryczną tej zimy oraz uregulowaniu linii brzegowej stawu w okresie niskiego poziomu wody.
Przewodniczący zarządu
Krzysztof Maciejewicz
Załączniki:
Wniosek spółki z dnia 26 października 2023 r.
Ponaglenie spółki z dnia 30 listopada 2023 r.
Załącznik do operatu z zaznaczoną powierzchnią terenów, przeznaczonych pod drogi publiczne,
Zrzut z mapy geoportal obrazujący umiejscowienie działki w przestrzeni miasta (wyk. własne).
Uchwała Ogólnego Zebrania Członków Spółki z dnia 23 sierpnia 2023 r. upoważniająca przewodniczącego zarządu do reprezentowania spółki.